A TO Z INDIA English & Tamil Monthly Magazine Volume 06 • Issue 06 January 2023 Indian Culture ● Indian Art ● Indian Lifestyle ● Indian Religion Price Rs 65/- 05 Gejjala Mantapa - Hampi The Untold Story Of A Structure

A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 2 Submit your artwork, articles & essays to the e.mail id: [email protected]

A TO Z INDIA magazine covers the Indian through his art, culture, lifestyle, religion, etc. This magazine gives an insight into the life of Indians from an angle uncovered by others. Turn to find out what it is about and to immerse yourself into an entirely different culture. Publication Team: EDITOR: Indira Srivatsa ASSOCIATE EDITOR: Dwarak, Srivatsa EDITORIAL CONSULTANTS: Santha, Bhavani, Srinivasan REPORTING: Raghavan PHOTOGRAPHY: Adithyan GRAPHICS ENGINEER: Chandra Editorial Office: E002, Premier Grihalakshmi Apartments, Elango Nagar South, Virugambakkam, Chennai - 600092, Tamil Nadu, India. Communication Details: MOBILE: +91-7550160116 e.mail id: [email protected] Disclaimer: A TO Z INDIA Magazine has made a constant care to make sure that content is accurate on the date of publication. The views expressed in the articles reflect the author(s) opinions. 04 FROM THE EDITOR'S DESK: HERE’S HOW TO MAKE YOUR JANUARY 2023 INTERESTING We believe in starting the new year with a bang, and what better than some really cool and interesting cultural festival and experiences? As they say, start your year with something nice, and your entire year will be a fun one. It’s true! So here we are with a round-up of really interesting festivals and activities you can explore in January 2023. 05 GEJJALA MANTAPA - HAMPI THE UNTOLD STORY OF A STRUCTURE The architecture and the proximity to the Vittala Temple suggest its religious nature. A TO Z INDIA: Editorial Address inside FROM THE EDITOR A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 3

We believe in starting the new year with a bang, and what better than some really cool and interesting cultural festival and experiences? As they say, start your year with something nice, and your entire year will be a fun one. It’s true! So here we are with a round-up of really interesting festivals and activities you can explore in January 2023. Manali Winter Carnival, Himachal Pradesh: Manali town is going to celebrate the annual Manali Winter Carnival (January 2 to 6, 2023). It’s going to be all about skiing, paragliding and cultural festivities at the festival. Purple Fest Goa: Purple Fest: Celebrating Diversity, the first-ever inclusive festival in Goa for persons with disabilities (PwDs). The festival will be held in Panjim from January 6-8, 2023, with all pomp and show. Bikaner Camel Festival, Rajasthan: The Bikaner Camel Festival (January 11-12) is a cultural festival you must not miss. The festival will let you see camels in some of the most colourful attires, and also enjoy folk art and fire shows. Dehing Patkai Festival, Assam: The annual Dehing Patkai Festival (January 16-19) is a festival you must be a part of. The festival is a great way to experience the diverse cultures of Assam. Join this festival for cool tribal fairs, tea heritage tours, wildlife trips, heritage trips and adventure sports. Hampi Utsav, Karnataka: Experience the splendour of this UNESCO World Heritage Site at the three-day festival (from January 27-29). Several important monuments will be lit up at Hampi for this festival. Check out the elephant procession, kite festival, and performances by some of the most prominent and celebrated traditional singers and dancers. Kochi-Muziris Biennale, Kerala: The ongoing art exhibition will be on till April 10, 2023, at different locations spread across Kochi, Muziris and other surrounding areas. There will be creative films, art installation, paintings, sculptures, performance art and new media (digital technology). Editor | A TO Z INDIA [email protected]; +91-7550160116 Indira Srivatsa From the Editor's Desk: Deepavali - “Here’s how to make your January 2023 interesting” So here we are with a round-up of really interesting festivals and activities you can explore in January 2023. A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 4 H a p p y N e w Y e a r 2 0 2 3 ! ! !

and worth a brief halt. The structure is peculiar with its elevated platform within the pillared open pavilion. Two concentric rows of square carved pillars support the superstructure. The domed roof structure is decorated with the typical Vijayanagara style brickwork. A few minutes rest in this cool and less touristy place is not a bad idea. That’s the one you would require, more often than you would think, in the sun baked vastness of Hampi. You may not easily notice this structure as this is relatively small in size and sits hidden among the coconut and banana plantation. Gejjala Mandapa is located at your left on your way from the Vittala Temple to the main road (Talarigatta –Kamalapur road). On your left about 100 meters before the inter junction you can spot this pavilion. No admission fees. A TO Z INDIA ● JANUARY 2022 ● PAGE 5 Vijay Gejjala Mantapa - Hampi The Untold Story Of A Structure : No one knows for sure what exactly was the purpose of this structure. The architecture and the proximity to the Vittala Temple suggest its religious nature. Since this structure is located at the end of the chariot street of the Vittala temple, this could have been used as a platform to keep the images of the Gods during the annual temple festival. In Hampi’s standards this is not a structure which begs a special mention. But since it’s on the main track you would be moving

Vijay A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 6 The Gejjala Mantapa is a highly impressive structure built with amazing architecture which is located near the famous Vittala Temple . It is one of the structures in the ruins of Hampi whose history is not perfectly known to date as most of the Historians do not know what for it was used during ancient times. Standing on a patch of greenery, this monument is a wonderful example of the craftsmanship of the artisans of the ancient era. It’s small in size but its beautiful architecture draws the attention of tourists throughout the year. Nobody knows the exact reason why this ornate structure was build at this place. Many locals here say that the structure may be had used as a dancing hall in the ancient time, They say that it was a platform where various dance festivals and music were conducted during the ancient times. Fact s and Myths Of Gejjala Mantapa: History Of Gejjala Mantapa: Gejjala Mantapa was constructed around 500 years ago by one of the rulers of the Vijayanagara Empire. The structure is unique in its own way. However, there is not written inscription or document found to date that defines the exact purpose of the ornate structure. There are carved pillars in the structure from which the locals suggest that the structure may have been used to keep the idols of Gods safely inside during the famous annual festival of the Vijayanagara Empire. Also many believe the structure was used as a dancing hall where artists performed various dance and music festivals. However, presently the location is used by the tourists and visitors only for relaxation after a long walk. It remains a place of interest for those interested to discover the archaeological monument of ancient times. Gejjala Mantapa - Hampi The Untold Story Of A Structure:

Vijay A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 7 Architecture Of Gejjala Mantapa: The Gejjala Mantapa is rectangular in shape with exceptional architecture. The whole structure has been build with huge stones. It has an elevated platform which is surrounded by an open pillared pavilion on every side. The domed roof of the Gejjala Mantapa features the typical brickwork of the ancient Vijayanagara style. There is an intricate pattern of beautiful carvings that exist on the structure which display the beauty of the old Vijayanagara style of architecture. The main attraction is the two rows of pillars that are standing in a concentric pattern around the elevated platform. These pillars act as the backbone of the structure which provides the monument a touch of classic beauty. Gejjala Mantapa - Hampi The Untold Story Of A Structure:

Bhavani A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 8 A trip to Badami: Badami Fort, formerly known as Vatapi Fort Badami, formerly known as Vatapi, is a town and headquarters of a taluk by the same name, in the Bagalkot district of Karnataka, India, on the summit of a cliff and just opposite to the cave temples of Badami. It was the regal capital of the Badami Chalukyas from CE 540 to 757. Badami Fort is spread over the hills in two parts, North and South, with the Agasthya Lake in between. The Badami North Fort is considered to be the principal fort situated on the northern part of the Agasthya Lake. This fort was constructed by Pulakeshi, the Chalukyan King in the year 543 A.D. There is a pathway, paved with red sandstone and smoothed to a marble finish, cut right through the rock formation. On either side of the pathway, steep rocks rise to more than a hundred feet. The forts have many cave temples within them. The rooms and corridors are carved out of big rocks and clad with red sandstone. There are watchtowers, tunnels, prisons, bedchambers and temples within the forts. Some caves which are 10 feet high are supported by ornate black granite pillars. The pillars and walls are richly decorated with an assortment of celestial beings. The temples (dedicated to Vishnu, Shiva) were carved out of 100 odd feet of rock is something of an engineering marvel of the era. The North Badami Fort was raided and obliterated in the year 642 A.D. by the Pallavas and presently the gate and the walls of the fort are possibly the sole traces of the formerly magnificent architecture.

Bhavani A village of Ruins: Hampi, located in Karnataka A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 9 Hampi, located in Karnataka, a village of ruins, neighboring hills and Tungabhadra river. Hampi was once the second largest city in world, it has served as the capital of mighty Vijayanagara Empire until 1500 AD. Once the most powerful City in world has now been turned into desolated ruins. Hampi have withstood with time and man, many monuments in city gives you details about grandeur and culture it inhibited. It is a delight for history and archaeological buffs. The small village of Hampi is famed for showcasing the legacy of the Vijayanagara empire. It flourished as the last capital of the kingdom, and the aesthetic wealth of the rulers can be clearly seen in the monuments located here. The monarchs of Vijayanagara constructed numerous buildings, including temples, here that are a major attraction for tourists. Owing to their architectural and historical significance, these have earned a place on UNESCO’s World Heritage Site list. These temples give an insight into the affluent lifestyle of those rulers and also the culture, prevailing at that time. On a heritage tour to Hampi, you will not only learn about the past of the area, but a lot more. An imperative ancient town and splashing rich history of India. Hampi has served as capital for most prosperous and mighty Vijayanagara Empire under four rulers. Came in to existence in 1345 AD, Hampi reached unfathomable heights under King Krishna Deva Raya of Tulava Dynasty.

Bhavani A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 10 A village of Ruins: Hampi, located in Karnataka It took southern India to new heights. Merchants of this city only traded in diamond, gold, exquisite jewellery and prestigious artifacts. It became a trade hub across world. It was once believed to be more prosperous and powerful than Rome, Lisbon. In 1565, coalition of Muslim Sultanates defeated Vijayanagara Empire and conquered it’s capital. Hence they started destruction and since then Hampi remains in ruins. How technologically rich it was can been seen on the pillars who are carved by such intricacy. Virupkasha Temple: Dedicated to lord Virupkasha an incarnation of lord shiva. This temple is believed to be the oldest functional temple since 7th century. Immense grandeur and popular among architecture buffs for it’s structure, Virupkasha temple is one of the most sacred temples in Karnataka.

Srinivasan A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 11 The Hungarcutta Bansaale Mane A trading house/warehouse in the bygone era: The Hungarcutta Bansaale Mane - A trading house + warehouse + accommodation for trade in the bygone era! Yes, you read it right....all this, and more....read on.... Back in those days, when river/sea transport for movement of food/grocery/other essential items thrived, such Bansaales would facilitate brisk activity - bullock carts would first bring in these consumables to such Bansaales (located at ports/river banks), which would then be unloaded, traded internally, stored at these Bansaales, and then subsequently transported by river/sea to other towns/cities through sailing vessels such as 'Doni', 'Manjie', 'Machwe', 'Paandie'. The Hungarcutta Bansaale Mane (Udupi, Karnataka state) -- a 200-year old structure - was the last surviving one, that the Hasta Shilpa team acquired/relocated to its Heritage Village campus in Manipal.... for its restoration

Salil Saroj The Leader of the Opposition similarly holds an Office which arose out of practice in England and which has no official functions either according to legislation or to the rules of the House. In England, Her Majesty’s Opposition is Her Majesty’s alternative Government. Her Majesty’s Opposition is, therefore, second in importance to Her Majesty’s Government and the Leader of the Opposition is almost Her Majesty’s alternative Prime Minister. Technically, however, he is only the leader, for the time being, of the Chief Opposition Party. There may be several parties in opposition, but the Opposition means the second main party temporarily in a minority, with leaders experienced in office who are ready when the time arises, to form an alternative Government. This affords a guarantee that its criticism will be directed by a consistent policy and conducted with responsibility-not in spirit calculated to ruin the game for the sake of the prize. The task of the Leader of the Opposition is unlike that of the Leader of the House, but it is nevertheless of considerable importance. Opposition is an essential part of democratic Government. What is expected from an opposition is effective criticism. It is, therefore, not untrue to say that the most important part of Parliament is the Opposition. Government governs and the opposition criticizes. Thus both have functions and rights. Attacks upon the Government and individual Ministers are the functions of the Opposition. The duty of the Opposition is to oppose. That duty is the major check upon corruption and defective administration. It is also the means by which individual injustices are prevented. This duty is hardly less important than that of the Government. The apparent absurdity that the Opposition asks for parliamentary time to be set aside by the Government in order that the Opposition may censure the Government is not an absurdity at all. It is the recognition by both sides of the House that the Government governs openly and honestly and that it is prepared to meet criticism not by secret police and concentration camps but by rational argument. The Opposition and Government are carried on alike by agreement. The minority agrees that the majority must govern, and the majority agrees that the minority should criticize. The process of parliamentary Government will break down if there was absence of mutual forbearance. The Prime Minister meets the convenience of the Leader of the Opposition and the Leader of the Opposition meets the convenience of the Government. Only by this method, can the system of parliamentary Government sustain. The Opposition has no right to obstruct; in the sense of making Parliament barren or unproductive. It would be the clearest proof of the triumph of party spirit over parliamentary spirit if any Government set out to whittle away the rights of the Opposition. The uninterrupted respect for the rights of the Opposition which the Government shows should be accepted as prima facie evidence of the soundness of its parliamentary faith. In view of the importance of the Opposition in a parliamentary democracy, the office of the Leader of the Opposition is indeed one of responsibility. He, among other things, watches for encroachments on the rights of minorities, demands debates when the Government is trying to slip away without parliamentary criticism. He must be in his place more often and familiar with all the tricks of a skilled parliamentarian and all the opportunities available under the rules of the House. It is an excellent training for the future occupants of The Leader of the Opposition in Lok Sabha Role and Relevance: A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 12 By Salil Saroj New Delhi e mail: [email protected] Phone: 9968638267

Salil Saroj A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 13 the Treasury Bench, and essential for the effective operation of democratic Government. In performing his duties and obligations, the Leader of the Opposition has to take into account not only what he is today but what he hopes to be tomorrow. In India, Leaders of the Opposition in the Lok Sabha and the Rajya Sabha are accorded statutory recognition. The Salary and Allowances of Leaders of Opposition in Parliament Act, 1977, defines the Leader of the Opposition, in relation to either House of Parliament, as member of the Council of States or the House of the People, as the case may be, who is, for the time being, the Leader in that House of the party in Opposition to the Government having the greatest numerical strength and recognized as such by the Chairman of the Council of States or the Speaker of the House of the People, as the case may be. In the explanation to the said definition it has been clarified that where there are two or more parties in Opposition to the Government, in the Council of States or in the House of the People, having the same numerical strength, the Chairman of the Council of States or the Speaker of the House of the People, as the case maybe, shall, having regard to the status of the parties, recognize any one of the leaders of such parties as the Leader of the Opposition for the purposes of this section and such recognition shall be final and conclusive. The Leader of the Opposition in Lok Sabha Role and Relevance: By Salil Saroj New Delhi e mail: [email protected] Phone: 9968638267

Srinivasan A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 14 Malarikkal, Thiruvarppu panchayat Kottayam district of Kerala, India: Malarikkal, is located in Thiruvarppu panchayat in Kottayam district of Kerala, India. The village has an estimated 600-700 acres of paddy fields where pink water lilies bloom, between July, August, September & October. This natural phenomenon in the paddy fields turns the entire landscape into a luscious pink carpet that is a mesmerizing sight to behold. Thousands are said to assemble at the site of the blooming, situated near Thiruvarppu in Kottayam. It’s in the morning when the lilies are flowering that the visitors start coming. Spread over acres of land, it is a mesmerizing sight. The best part is to ferry on a boat in knee-deep water to photograph the lilies. There used to be over 150 boats for this service. The water lilies will only be there for a month and a half.

A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 15 Sri Ganesh Glass & Plywoods Entire range of Plywoods, Glasses, Doors & all branded laminates. #2/1, Kambar Salai, Mugappair West, Chennai - 600 037. Mobile: 9380337886, 9566118008 e.mail: [email protected] Ph: 044 26244992.

ஆங் கிலப் பத் தா ண் பிறந் தவடேன, தமிழக ெமங்ம் ெபாங் க ல் பண்ைகக் ெகா ண் டாட் டம் ெதாடங் கி விகிற. உ ண் ைமயில் தமிழகம் மட்மல் ல, பாரதெமங்ம் , பாரதத் தின் க லா ச் சாரம் ெதாடர் பைடய ெதற் கா சிய நாக ளில் இந் த ெபாங் க ல் விழா ேவ ெபயர் க ளில் ெகா ண் டாடப் பகிற எ ன் பேத உ ண் ைம. பரிணாம வளர் ச் சியில் மனித இனம் ேதா ன் றி, ேவட் ைடச் ச தாயத் தில் இந் ேவளா ண் ச தாயம் உ ெவத் த ேபா , இயற் ைகயா ன கா ல மா ற் றங் க ைளயம் , வா ன சா ஸ் திரம் , ேகா ள் க ளின் நிைலயில் ஏ ற் பம் ழற் சிையயம் பரிந் ெகா ண் ட மனிதன் ெகா ண் டாம் திநா ள் ைத மா தம் தல் நா ள் . ஆதியிலிந் ேத மனிதன் ரியைன வணங் க ஆரம் பித் தா ன் . ரிய வழிபா நம நாட்ல் ெதா ன்ெதாட் நிலவி வவதா ம் . நாட்ன் பல இடங் க ளில் பழைமயா ன ரியன் ேகா வில் க ள் இன்ம் உ ள் ளன. ஆதிசங் கரர் நிவிய ஷண் மத வழிபாட்ல் ரிய வழிபாட் ைட அப் பைடயா கக் ெகா ண் ட “ெசயரம் ” உ ள் ள . இன் ைறக் மார் 2300 வடங் கக் ன் ப இளங் ேகா அக ளா ல் எதப் பட் ட சிலப் பதிகாரம் “ ஞாயி ேபா ற்ம் ஞாயி ேபா ற்தம் ” எ ன் ேற ஆரம் பமா கிற. அந் த ரியக் நன் றி ெசா ல்ம் நா ள் ைதத் திநா ள் அைமகிற. ஏ ன் ைத தல் நா ள் அன் ரியக் நன் றி? சற் விஞ் ஞா னர் வமா க பார் ப் ேபாம் . விஞ் ஞா னர் வமா ன மற்ம் வா னியல்ர் வமா ன விள க் கம் : நாம் வாம் மி 23 பா ைக ேகா ண த் தில் தன் ைன த் தாேன ற் றிக் ெகா ண் ரியைனயம் ற் றிவகிற. ரியம் அேத ேபா ன் ஏேதா ஒ ைமயத் ைத ைமய சக் திையச் ற்கிற. இேவ பிரபஞ் சம் ட்மம் . மி ரியைன ச் ற் றிவர 365.5 நாட் க ள் - அ தா வ ஒ ஆ ண் ஆகிற. இந் த ஒ ஆ ண்ல் ரியனின் பார் ைவ மியின் வட பதியில் ெதன் பதியில் ஆ மா தங் கக் ஒ ைற திைச மாகிற.இதைன அயனம் எ ன் கிறார் க ள் . மியின் ெதன் பதியில் ரியனின் பார் ைவ இப் ப தட் சிணாயனம் எனப் பகிற. அ தா வ ஆ மா தம் தல் நா ள் தல் மார் கழி க ைடசி நா ள் வைர உ ள் ள ஆமா த கா லங் கம் தட் சிணாயனம் எனப் பகிற. இக் கா ல த் தில் ரியனின் கதிர் வீ ச் பக ல் ெபாம் ைறயம் . ளிர் ச் சி அ திகரிக் கிற. ரியன் உதிக்ம் திைச கிழக்தா ன் , ஆ னா ம் தட் சிணாயன கா ல த் தில் ெதற் திைச சார் ந்ம் , உத் தராயண கா ல த் தில் வடக் திைச சார் ந்ம் உதிப் பைத, சற் உ ன் னிப் பா கக் கவனித் தா ல் ெதரிந் ெகா ள் ள யம் . இந் த திைச மா ற் றேம நம் மா ல் பண்ைகயா கக் ெகா ண் டாடப் பகிற. இந் நிைல ைதமா தம் தல் நா ள் மாகிற. ைத மா தம் தல் ஆ னி வைரயிலா ன ஆ மா தங் க ள் பக ல் ெபா உ ஷ் ணம் அ திகரிக் கிற. இந் த கா லம் உத் தராயணம் எனப் பகிற. ஆக ைத மா தம் தல் உத் தராயணம் உதயம் - ஆரம் பம் எ ன் கா லண் டர் க ளில் ேபாட்ப் பார் க ள் . A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 16 ைன வ ர் அ ேபா இ ங் ேகாேவ ள் ேம லா ள ர் – ம த் வ ச க விய ல் ச ங் கர ேந த் ரா ல யா, ெச ன் ைன 600006. மின் ன ஞ் ச ல் : [email protected] ெதா ைல ேப சி: 044 4500 1919, 9840821919 ெபாங் க ல் – மகர சங் கராந் தி ஒ பாரதப் ெபவிழா: ைன வர் அ ேபா இங் ேகாேவள்

ரியனின் கதிர் க ளின் ஆற் றல் அ திகரிப் பா ல் மந் தநிைல மா றி உலகம் உவைக ெகா ள் கிற. “ெபா பலர் ந் த யாம் ெசய் த தவத் தா ல் ; பன் ைம இட் கணம் ேபாயின யா வம் ” எ ன் மகா க வி பார தியம் பாகிறார் . ”சங் கரணம் ” எ ன் றா ல் சமஸ் கிதத் தில் நகர் தல் எ ன் ெபா ள் . உலக உயிர் க ைள இயக்ம் ரியனின் திைச மா ற் றத் தா ல் ைத மா தம் எனப் பம் ெபம் நிகழ் ேவ மகர சங் கராந் தி. வா ன மண் டல த் ைத நம ன் ேனார் 12 ரா சிக ளா கப் பிரித்ள் ளார் க ள் . இதில் தர் ரா சியிலிந் மகர ரா சிக் ரியன் இடம் ெபயர் வேத “மகர சங் கராந் தி” ஆ ம் . சமயம் சார் ந் த விள க் கம் : இதில் தட் சிணாயன கா லமா ன ஆ மா தங் க ள் ேதவர் கக் இர வ ேநரம் . உத் தராயண கா லமா ன ஆ மா தங் கம் ேதவர் கக் பக ல் ெபாதா ம் . அ தா வ மனிதர் க ளின் ஓரா ண் ேதவர் கக் ஒ நா ள் . எனேவ ைத தல் நா ள் பனிதமா ன நா ளா கக் ெகா ண் டாடப் பகிற. இதிகா சம் மற்ம் பரா ணம் சார் ந் த விள க் கம் : உத் தராயண கா லம் ஒ பண் ணியமா ன கா லம் எ ன் பரா ணங் கம் இதிகா சங் கம் ெகா ண் டாகின் றன. மகாபாரதப் ேபாரில் பகாயற் ற பீ ஷ் மர் உத் தராயண கா ல த் தில் தா ன் உயிர் றக் க ேவண்ம் எ ன் கா த் திந் தார் எ ன் மகாபாரதம் ெகா ண் டாம் . பன் னிர ண் ஆ ண்கக் ஒைற நிகம் ம் பேமளா மகரசங் கராந் தி அன் தா ன் வங்கிற. ேவளா ண் திவிழா: ஆப் பட் டம் ேத விைதத், நீ ர் பாய் ச் சி, க ைள ெயத் சா ப ெசய் த பயிர் க ைள அவைட ெசய் யம் கா லம் ைத மா தம் . ஆகேவ விவசாயத் தின் ஆ ணிேவரா க உ ள் ள ரியனின் கதிர் கக் நன் றி ம் நா ளா க, அவைடத் திநா ளா க மகர சங் கராந் தி ெகா ண் டாடப் பகிற. ைத தல் நாேள மகர சங் கராந் தி. அன்தா ன் பப் பா ைனயில் ெபாங் க லிட், ரியக்ப் பைடயலிட் வணங்கிேறாம் . டேவ, ரியனின் ஆற் றல் நிைறந் த மஞ் ச ள் , க ம் ப ஆகியவற் ைறயம் பைடயலிட் ைஜக ள் ெசய் வணங்கிேறாம் . பாரதெமங்ம் ேவ ெபயர் க ளில் ைதத் திநா ள் : உத் தரப் பிரேதசம் , மகாரா ஷ்ரம் , ஆந் திரப் பிரேதசம் , கர் நாடகம் , ேகர ளா ஆகிய மாநிலங் க ளில் இப் பண்ைக மகர சங் கராந் தி எ ன் ெகா ண் டாடப் பகிற. ஜரா த் தில் இப் பண்ைகயின் ெபயர் “உத் ராயண் ”. ராஜஸ் தா னில் “மகர் சக் ரா த் ”. ஜம் கா ஷ் ம ீ ரில் ”சிஷுர் சங் கரா த் ” பஞ் சாபில் “ேலா ஹ் ரி”. கர் நாடகா வில் “மகர சங் கரமா னா” ஹிமா ச் ச லில் “மகா சாஜா”. ேமற் வங் கத் தில் “ெபயஸ் சங் கராந் தி”. அரியா னா வில் “மா கி” A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 17 ைன வ ர் அ ேபா இ ங் ேகாேவ ள் ேம லா ள ர் – ம த் வ ச க விய ல் ச ங் கர ேந த் ரா ல யா, ெச ன் ைன 600006. மின் ன ஞ் ச ல் : [email protected] ெதா ைல ேப சி: 044 4500 1919, 9840821919 ெபாங் க ல் – மகர சங் கராந் தி ஒ பாரதப் ெபவிழா: ைன வர் அ ேபா இங் ேகாேவள்

ைன வ ர் அ ேபா இ ங் ேகாேவ ள் ேம லா ள ர் – ம த் வ ச க விய ல் ச ங் கர ேந த் ரா ல யா, ெச ன் ைன 600006. மின் ன ஞ் ச ல் : [email protected] ெதா ைல ேப சி: 044 4500 1919, 9840821919 ைன வர் அ ேபா இங் ேகாேவள் A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 18 ெபாங் க ல் – மகர சங் கராந் தி ஒ பாரதப் ெபவிழா:

ஜரா த் தில் உத் ராயண் பண்ைகயின் க் கிய அம் சம் , பட் டம் பறக் க விம் ேபாட். ேகரள த் தில் மகர சங் கராந் தி - அன் ைறய தினம் சபரிமைலயில் மகரேஜா தி திவிழா. பீ காரில் எ ள்ண் ைட ையப் பைடயலிட் ஜித், அைன வக்ம் வழங் கி மகிழ் வார் க ள் . எனேவ அங் ேக ”தில் சங் கராந் தி”. தில் எ ன் றா ல் எ ள் எ ன் ெபா ளாம் . மத் தியப் பிரேதசத் தில் இனிப் ப பல காரங் க ைள ஒவக் ெகா வர் வழங் கி மகிழ் வார் க ள் . இங் “சகரா த் ” எ ன் ெபயர் . அ சாமில் “ேபா கா லி பி” எ ன் ற ெபயரில் ெகா ண் டாகிறார் க ள் . நம் தமிழகத் தில் “ைதப் ெபாங் க ல் ”. ஆக பாரதெமங்ம் ரியைன அன் ைறய தினம் - நன் றியட ன் வணங் கி ெகா ண் டாகிேறாம் . தமிழகத் தில் நா ன் நா ள் வழிபா: தமிழகத் தில் மார் கழி க ைடசி நா ளில் ேபா கிப் பண்ைகயட ன் ெபாங் க ல் விழா வங்கிற. அன் பைழயன கழித் பதியனவற் றில் நம் விப் பத் ைதக் காட்ம் வைகயில் வீ க ைள த் தப் பத் தி, உபேயா கமற் ற ெபா ட் க ைள எரித், வீ ட்ைன மங் கல ச் சின் னங் க ளா ன ைளப், ஆ வாரம் , மா விைல, ேவப் பிைல ெகா த்க ைள ைவத் வீ க ள் அலங் கரிக் கப் பகிற. ைத தல் நா ள் - ெபாங் க லிட் கதிரவக் பைடயலிட் நன் றி ம் ைதப் ெபாங் க ல் திநா ள் . கிராமங் க ளில் , றிப் பா க விவசாய ம் பங் க ளில் அைன த் விைள ெபா ட் க ைளயம் ெபாங் க ட ன் பைடயலிட் வணங்வ ெதா ன் ெதாட் நிலவி வம் ெகா ண் டாட் டம் . ைத இர ண் டாம் நா ள் -விவசாயத் தின் உயிர் நாயா ன பக் க ள் மற்ம் கா ல் நைடகக் நன் றி ெதரிவிக்ம் விதமா க மாட்ப் ெபாங் க ல் ெகா ண் டாடப் பகிற. கா ல் நைடக ைள அலங் கரித், மா ைல க ள் ட் அவற் ைற வணங் கி மகிழ் வார் க ள் . ைத ன் றாம் நா ள் - க ன் னிப் ெபண் க ள் நல் ல வாழ் க் ைகத் ைண வைர அைடய பிரார் த் தைன ெசய் யம் க ன் னிப் ெபாங் க ல் . அன் ைறய தினம் மக ளிர் தங் க ள் சேகா தரர் க ளின் நலக் கா க விரதமிந் பிரார் த் தைன ெசய் வார் க ள் . அ மட்மின் றி , ைத மா தம் அவைட ந், விைள ெபா ட் க ைள நல் ல விைல க் விற், ைகயில் நிைறந் த ெச ல் வம் பழங்ம் கா லம் ஆரம் பம் ஆ ம் . எனேவ ச தாய வாழ் வின் அத் த வளர் ச் சிக் கா ன திநா ளா க வம் ெகா ண் டாடப் பகிற. இேத ேபா ன் நா ன் அல் ல ஏ நாட் க ள் பாரதத் தின் பல் ேவ மாநிலங் க ளிம் இேத நாட் க ளில் ெகா ண் டாகிறார் க ள் . ஆந் திர த் தில் ேபா கி, சங் கராந் தி, கா எ ன் ற ெபயர் க ளில் ஆந் திர கிராமங் க ளில் நா ன் நாட் க ள் ெகா ண் டாகிறார் க ள் . தாய் லாந் நாட்ல் “ெசாங் க் ரா ன் ” எ ன் ற ெபயரிம் , லாேவா ஸில் “பிம லாேவா” மியா ன் மரில் “திங் க் யா ன் ” ேநபா ள த் தில் “மாேக சங் கராந் தி எ ன்ம் இலங் ைகயில் பத் தா ண் தினமா க வம் ைதத் திநா ைள ெதற் கா சிய நாக ளில் மக் க ள் ெகா ண் டாகிறார் க ள் . இவ் வா ேதச எ ல் ைல க ள் கடந்ம் ெகா ண் டாடப் பம் ைத மகர சங் கராந் தி திவிழா - பாரதத் தின் ஒைமப் பாட்ைன ெகா ண் டாம் ெபவிழா எ ன் பதில் சந் ேதகம் இல் ைல. அைன வக்ம் இனிய ெபாங் க ல் திநா ள் நல் வாழ் த்க ள் !. A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 19 ைன வ ர் அ ேபா இ ங் ேகாேவ ள் ேம லா ள ர் – ம த் வ ச க விய ல் ச ங் கர ேந த் ரா ல யா, ெச ன் ைன 600006. மின் ன ஞ் ச ல் : [email protected] ெதா ைல ேப சி: 044 4500 1919, 9840821919 விழிக ைள ேநசிப் ேபாம் ஒ பாரதப் ெபவிழா: ைன வர் அ ேபா இங் ேகாேவள்

Incredible India: Images of India through Paintwork A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 20 Chandra

Incredible India: Images of India through Paintwork Chandra A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 21

A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 22 விந் தினரின் ேகாரிக் ைக ையப் பற் றி ச ைமயல் காரர் அரசரிடம் றினார் . "இனிப் பக் ேவர் க ள் இல் ைல. அைத நா ன் எப் ப அவக்ப் எத்க் ெகா ண் வந் ெகாப் ேபன் ?" எ ன் கவைலப் பட் டார் மன் னர் . இனிப் ப உண வின் ேவர் க ள் ெதனா லி இராமன் க ைதக ள் : ஆதித் தியன் "இந் த இனிப் பக ள் மிக வம் இனிைமயா க இந் ததா ல் , அதன் ேவர் க ள் எ வ் வள வ இனிைமயா க இக்ம் எ ன் நா ன் ஆச் சரியப் பகிேறன் !", எ ன் விந் தினர் நிைன த் தார் . அவர் ச ைமயல் காரரிடம் , "இந் த இனிப் பின் ேவர் க ைள க் ெகா ண் வர யமா?" எ ன் ேகட் டார் . ஒைற, ெதா ைல ர நாட்லிந் அரச விந் தினர் ஒவர் மன் னர் கிஷ் ணேதவ ராயரின் அரச ைவக் வந் தார் . அரசர் அவக் அன் பா ன வரேவற் ப அளித் தங்வதற் ஏ ற் பா ெசய் தார் . விந் தின க் இனிப் பக ைள வழங்மா அரச ச ைமயல் காரரிடம் மன் னர் ேகட் டார் . விந் தினர் இனிப் பக ைள சாப் பிட், மிக வம் மகிழ் ந் தார் .

A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 23 சிறி ேநரம் கழித், ெதனா லி ராமன் விந் தின க் ண் ணியா ல் டப் பட் ட ஒ தட் ைட வழங் கினார் . "இனிப் பின் ேவர் க ள் இங் ேக உ ள் ளன," எ ன் அவர் றினார் . "சர் க் க ைரயில் இந் இனிப் ப வகிற, இ க ம் பிலிந் தயாரிக் கப் பகிற," எ ன் றார் ராமன் . "எனேவ க ம் ப தா ன் இனிப் பின் ேவர் " எ ன் றார் ராமன் . இனிப் ப உண வின் ேவர் க ள் ெதனா லி இராமன் க ைதக ள் : மன் னர் தன விந் தின ைர அ திப் தி அைடய விம் பவில் ைல, எனேவ அவர் தன அரச ைவ மந் திரி உப் பினர் க ளிடம் அவர் விந் தினரின் ேகாரிக் ைக ைய நிைறேவற் ற யைம எ ன் ேகட் டார் . ஆ னா ல் அந் த ச வா ைல யா ம் ஏ ற் க வில் ைல. இதியா க, பத் திசா லித் தனமா ன மந் திரி ெதனா லி ராமன் ன் வந் தார் . "இனிப் பின் ேவர் க ைள க் ெகா ண் வேவன் , மன் னேர!" எ ன் அவர் றினார் . ஆதித் தியன் விந் தினர் அன் பளிப் ைப மகிழ் ச் சியட ன் ஏ ற்க் ெகா ண் பயண த் ைத ெதாடங் கினார் . "ெதனா லிராமா, உ ன் ைன நிைன த் நா ன் ெபைமப் பகிேறன் ," எ ன் மன் ன ன் றினார் , "தந் திரமா ன ழ் நிைலயில் நீ என க் உதவி ெசய் தாய் " எ ன் றார் .

It is a hot unforgiving summer in Mumbai – I am in Andheri, a bustling hub in the west of the gigantic cosmopolis, but here in the basalt, rock-cut cocoon of the Mahakali caves, time seems to have been trapped in a bubble. The skies are silent, blue, and only interrupted by the flight of a coppersmith barbet. The red gulmohur trees sway gently, and the rocks feel surprisingly cold inside the caves - in the darkened silence all around, they seem to be meditating exactly as their inmate monks would have, about 2000 years back. On first glance, these 19 Buddhist caves seem uninteresting, belittled by the high-rises of the 21st century all around – there seems nothing spectacular, but closer inspection will reveal minimalist viharas (cells where Buddhist monks used to meditate, and incidentally the term that gave the state of Bihar its name), a slightly larger chaitya (prayer hall where the monks would congregate) containing a pockmarked stupa (hemispherical structure that would in larger ancient monasteries contain relics) – the triumvirate that completes any Buddhist monastery. Further scrutiny will reveal dilapidated rock - cut sculptures standing as silent sentinels over two millennia since the times of Ashoka, cisterns for rain-water harvesting and inscriptions in Pali, a language older than Sanskrit. It was in this time bubble of the Mahakali or Kondivite caves (apparently named after a Kali temple nearby with the stupa often mistaken for a shiva-linga) that I first realised that, besides the pinnacle in Ajanta and Ellora, there were scores of rock-cut caves strewn all over the Deccan, many to be found right here within the city. The Mahakali caves were, in a way, a revelation or a prologue to my quest to further understand more of these rock-cut shards of history that lie unobtrusively in Mumbai and beyond. Patronage from Buddhist and Hindu rulers: As in any city from ancient times, Mumbai (or Bombay from a few decades back), has multiple layers as well, though these are perhaps not as celebrated as Delhi or Ahmedabad. Walking back in time before the Parsees, the British, the Portuguese, the Muslim rulers of the Bahmanis and the Gujarati sultanate, we can trace Bombay to be the land of seven islands. In ancient times, Bombay was recorded by Greek geographer Ptolemy as Hepta-nesia or seven islands – it was only in the 19th century that these islands were merged together by the British along with the islands of Salcette and Trombay to form the modern day city, the moniker ‘Bombay’ already provided by the Portuguese three centuries earlier to mark the archipelago as a ‘good bay’ or bom bahia in their tongue. In the 3rd century BC though, these swampy islands along with the Deccan was a part of the mighty Ashokan empire – further validated by the existence of Ashokan edicts near the present day Nalasopara, which was once known as Sopara, and was one of the largest ports on the western coast of the peninsula trading with Arabia and Egypt. Trade flourished from Sopara and its wealth ensured constant patronage for Buddhism and later on Hinduism, which in turn financed the development of multiple monasteries and cave temples. Over centuries, multiple rulers – the Satavahans, the Vakatakas (patrons of Ajanta), the Chalukyas and the Rashtrakutas (patrons of Ellora) among many others flourished in the Deccan, some supporting the Buddhist Sangha, some the Brahmanical Hindus – nonetheless contributing to the many cave temples of the Deccan. Ayan The Cave Temples of Bombay and beyond Breathtaking Cave Temples In India : A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 24 By Ayan e mail: [email protected]

Ayan A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 25 Breathtaking Cave Temples In India : The Cave Temples of Bombay and beyond By Ayan e mail: [email protected]

The Elephanta Caves: Perhaps the grandest of all the Hindu caves around Bombay is the Elephanta Caves (others being Jogeshwari and Mandapeshwar, though much smaller in scale). It was perhaps a Buddhist site first evident from a few Buddhist caves, but it is largely famous today for its Shaivite sculptures, perhaps developed after the 5th Century AD by the Kalachuri dynasty. The statues showcasing various stories from the Shiva Purana are grand both in size and exquisiteness and is one of three UNESCO World Heritage Sites in Mumbai (the gargoyle laden CST station and the art deco buildings in the Fort area being the others, while Ajanta and Ellora complete the UNESCO list for the state of Maharashtra). Once called Gharapuri (the village of caves), travellers to Elephanta will definitely find the ferry journey from the Gateway of India delightful. As I felt the salty breeze of the Arabian on the journey, it felt quite mystical to sail this far to see medieval Hindu caves, but I reminded myself again that this was once, archipelago land. The name, Elephanta, came from the statue of an elephant that once used to stand on this island, and was used as the most important landmark for disembarking boats – today, the reconstructed and renovated elephant statue can still be seen at the Jijamata Udyan. The grandest sculptures in Elephanta can be seen in what is called the Great Cave – complete with 4 entrances, guarded by gigantic dwarpalas or gatekeepers, and full of larger-than-life sculptures of Shiva in his various forms. There is almost a sense of poetic fluidity in these sculptures - dynamic, full of gestures and almost arising from the rocky walls on which they were carved. Of these, the magnum opus is the three-headed Trimurti or the Sadashiva (the eternal Shiva), a depiction of Shiva with three heads and symbolising the trinity of creation – preservation – destruction all within himself. The right-headed face holds a lotus (reminding me of Ajanta’s Padmapani) and is Uma or Vamadeva – the feminine side of Shiva, and hence symbolic of creation; to the left lies a moustachioed Bhairav or Rudra – the enraged harbinger of destruction holding a serpent. Delicately balancing these two ends is the calm, meditative face in the centre, that of the Tatpurusha Mahadev, who fuses masculinity with femineity and beholds a citrus, symbolic of fecundity or preservation of the universe. The central image has a resplendent headdress that towers in the shape of the linga, while the thick lips, meditative eyes and elongated ears are strikingly similar to depictions of the Buddha, displaying the syncretism of art between Buddhism and Hinduism (which, together with Jainism would reach its pinnacle in the Ellora caves in another 200 years). For those in search of the mystic intangibility of Shaivism, this sculpture is also called the pancha-mukhi Shiva or five headed Shiva – besides the three visible forms, there is one more head of Shiva into the wall, and finally the transcendental fifth head above this quartet which of course is invisible and not meant for mortal eyes. This depiction of the Mahadeva encompassing all of creation, preservation and destruction is also metaphorical of the conceived superiority that Shaivism would bestow upon Mahadev over any other gods in the pantheon. It is reminiscent of a story from the Shiva Purana where Brahma and Vishnu fight between themselves claiming superiority, when Shiva comes in the form of an infinite beam of light that neither fail to surpass, thereby proving his transcendence over all others in the cosmos. Ayan The Cave Temples of Bombay and beyond Breathtaking Cave Temples In India : A TO Z INDIA ● JANUARY 2022 ● PAGE 26 By Ayan e mail: [email protected]

There are many other depictions of Shiva in this cave of grandeur – there is the exuberant mutli-armed depiction of Nataraja, the divine dancer; then there is the graceful Ardhanarishwar - the androgynous version of Shiva that conjoins male and female, worshipper and worshipped, black and white – an almost anthropomorphic version of Hindu Yin-Yang, reclining on the Nandi; Mahadeva is also depicted as the Gangadhar Shiva, where he receives Ganga from the heavens on Earth to cleanse and redeem the sons of Bhagiratha. There are perhaps very few places in the subcontinent where the stories of Shiva are brought to life in this grandeur in a rock-cut montage. It must have been a great pilgrimage centre in the revival of Hinduism in the first millennium, and while a lot has been destroyed on this island of ingenuity by the occupying forces of the Portuguese, a lot remains - preserved, and restored by the British the Archaeological Survey of India. A day spent in Elephanta will surely rekindle your interest in the Puranic stories, if not in the wider realm of Indian rock-cut architecture where this small island undoubtedly joins the likes of Ellora and Mahabaleshwar. Dwarfed by these immense statues laced with metaphors, and hidden in dark brooding caves, I definitely felt like Indiana Jones and had a great learning experience, in a rediscovery of Indian mysticism. The ferry journey back to the city towards dusk was the icing on the cake – in the backdrop of the orange candied skies of an Arabian sunset, it seemed almost like a journey in both space and time, bringing history-pilgrims like myself back to the present day, after 1500 years that only amplified the magnificence of all I had seen. If in Bombay, Bollywood can wait – but a visit to Elephanta should definitely be on your cards! The Kanheri Caves: The Kanheri Caves were perhaps Buddhism’s reply to Elephanta and is today located near Borivalli in the western part of Mumbai within the Sanjay Gandhi National Park – one of the largest urban national parks (housed within a city) in the world. Today the urban sprawl that is Mumbai has swallowed the forests around the National Park but centuries back, the pilgrimage to these caves at the top of the Krishnagiri (or Kanhagiri, thereby Kanheri) would have been as big an adventure as sailing over to Elephanta. On the crest of a volcanic hill, crossing dense forests, criss-crossing rivers and waterfalls is part of the excitement in reaching this time-bubble that has thankfully been preserved quite well. Lasting over a millennium from the 1st century to the 10th century AD, the precinct has over 100 caves, the scale a representation of the importance of Kanheri as a Buddhist centre in medieval India – apparently also visited by Chinese traveller Hieun Tsang in his Buddhist pilgrimage across India. Developed over three hills, Kanheri is enormous – and if you go with the curiosity of an explorer, every inch of the carved caves will fill you with excitement and amazement – series of steps carved onto a bald red hill leading to the caves here, channels scoured atop the caves to collect rainwater there, a modest hidden cave with just a rock-cut plinth to show the level of austerity of the monks’ everyday life – extant signs of a bygone time that will fill you with wonder on one hand, and melancholy on the other - that you were not there to see the sober splendour that was Kanheri. Ayan The Cave Temples of Bombay and beyond Breathtaking Cave Temples In India : A TO Z INDIA ● JANUARY 2022 ● PAGE 27 By Ayan e mail: [email protected]

Heptanesia, with its ports of Sopara and Kalayan, was a known trading pit-stop from ancient times – the trade in turn progressed via land routes into the Deccan and led to the flourishing of many townships that have become everyday names in today’s Greater Mumbai – Thane, Ghorbandar, Chemula or Chembur, Vasai to name a few. The wealth of these towns led to the flourishing of Kanheri, evident from its scale and longevity. Not just kings, the common man, merchants, brahmins, administrative officers and trade guilds all contributed to the caves in want of religious merit. Some of these donors - contributing to a pillar, a staircase, a cistern – have their names carved in stone within the caves. Inscriptions in Brahmi, Devanagari and Pahlavi record the names of these donors, some as far away from Gaur (Bengal). There are records of donations by Shilahara kings from the 9th century – it is interesting to note that donors were not just Buddhists but people of all religions (such as the Shilahara Hindu rulers who supported Kanheri in its last days even as Buddhism was in its decline) implying that unlike today, religions, despite their differences, had helped bind people together with noble causes. As I walked by around the caves with these thoughts, the rock cut inscriptions seemed to whisper that, perhaps, sadly, we are one thousand years too late! While Kanheri is large and austere, it also has sections with incredible sculptures – rock cut figures of donors, exquisitely carved pillars with rich capitals, a cavernous chaitya hall, stupas and entire walls decorated with depictions of the Buddha and the bodhisattvas and Nagas – in fact, giant statues of the standing Buddha greet you towards the very beginning at Cave 3 and may remind you of Bamiyan with its similar standing Buddhas, carved out of a rocky mountain face. If you visit Kanheri, do take some time to sit down and look at the sprawling city as well. Parts of the Mumbai skyline make a valiant effort to bring you back to the present while the Global Vipassana Pagoda at Gorai glint gracefully in gold (based on Myanmar’s Shwedagon pagoda) and remind you that the message of the Buddha is still alive, relevant and offering a source of strength even today after centuries. There are other Buddhist caves in Mumbai, much smaller in scale – such as the Magathane and Jogeshwari caves, though some of these have heavily dilapidated over time. Nonetheless, if you are still thirsty to purse Buddhism and its cave temples, you will need to head out of Mumbai, towards Pune, following the ancient trade routes where more surprise, subtlety and sublimity await in the Sahyadris. The Karla Caves: Just 10 km away from the tourist hotspot of Lonavala, 90 km south east of Mumbai lies yet another spectacle – the Karla or Karli Caves. The Mumbai-Pune expressway zips nearby, but time will tell you that this modern-day superfast highway has only built on layers of the past – this was indeed an important trade route in the Deccan leading to frequent travels by traders and merchants – and prompting the development of Buddhist monastic caves that not only supported and sheltered these traders but also benefited from their benevolence. This is what led to the rise of the Bhaja caves, the Bedse caves and the grandest of them all, the Karla caves, dating from the 2nd Century BC to the 5th century AD. Though there are only 16 caves here, it is the grand Chaitya hall of Karla that earns it, its laurels – at a height of 14m, and running 45m long, it is the largest chaitya hall in India, complete with a series of 15 octagonal pillars on each side, topped with exquisitely designed capitals and filled with sculptures of men, Ayan The Cave Temples of Bombay and beyond Breathtaking Cave Temples In India : A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 28 By Ayan e mail: [email protected]

women and animals. It is said that the artistry of the chaitya hall was improved over centuries first at Bhaja and Ajanta, then at nearby Nasik Caves, Bedse caves to eventually be perfected at Karla. The chaitya hall at Kanheri was made later and is a replica of Karla. Not just large, Karla also retains the chaitya in its original form, replete with the wooden semi-circular beams supporting the roof (and making one feel as if he is inside the ribbed belly of a leviathan). Not just that, the wooden umbrella (indicative of enlightenment akin to halos on Christian saints) atop the rock hewn chaitya still remains intact from its original times. Outside the Chaitya is a large facade carved with windows ensuring ample illumination of the structures within. There are large statues of elephants within the caves (reminiscent of Elephanta) and are also amply represented on the capitals of the pillars carrying men and women. There are inscriptions on the caves reminding of the donors, particularly the Satavahan kings, while mention of Yavan donors (Greeks or Greek speaking people) remind us how cosmopolitan was this place even two thousand years ago. If you happen to visit these caves during the monsoons, the greenery of the hills veined with waterfalls will take your breath away. When I was visiting post monsoon, there was also a pilgrimage of the koli (fishermen) community who worship the mother goddess Ekveera here in a temple built just in front of the caves. I found their raucous revelry a bit annoying until it dawned on me that this tolerance was the very bedrock that sustained both Hinduism and Buddhism (and Jainism) for centuries on these hills, the past indeed showing the way for the future. If you travel around the Sahyadri Ghats of Mumbai and Pune, you are sure to come across some of these fascinating caves that will take you back in time. Perhaps besides the popular names and finds, there are many more that have been obscured and are yet to be found. New caves in the Kanheri complex were discovered as recently as 2016, while some were found in Nasik in 2021. I still remember I was hiking in the hills of Igatpuri (100 km from Mumbai) when I stumbled upon an old cave dripping with the monsoons, clad in moss but still full of sculptures and pillars. I later found that these were Jain caves, with carvings of Rishaba, and though derelict, they were revered by the locals. Perhaps it is the volcanic basalt of the Deccan traps that are easier to carve that helped these cave temples proliferate, perhaps it was the Indo-roman trade, or the religious tolerance and need for religious merit that helped these cave temples succeed and last for centuries - Whatever be the cause, their existence in the 21st century is reason for celebration enough and we should make every effort not just to preserve them but also learn from them the tales of history. So the next time you find yourself in a time bubble of these cave temples, inside or out of pulsating Mumbai on a hot sunny day, do take your time to look beyond their rocky veneer, and let the caves whisper to you, just as they have been whispering for centuries, that time flies, but eternity is written on these very rocks ... Ayan A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 29 The Cave Temples of Bombay and beyond Breathtaking Cave Temples In India : By Ayan e mail: [email protected]

Dinesh Beautiful & the most famous Fort: Agra Fort (built 1573) A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 30 Agra Fort (built 1573) is a historical fort in the city of Agra in India and a very beautiful fort. It was the main residence of the emperors of the Mughal Dynasty for 200 years. It was the power center of Indian subcontinent. One must visit here as it's beyond description. The Agra Fort won the Aga Khan Award for Architecture in 2004. India Post issued a stamp to commemorate this event. This is the first world heritage site of India. attracts many tourists from all over the world. The base of the fort faces the bank of the river Yamuna. The Agra Fort is enclosed by a double battlemented massive wall of red sandstone. The walls of the fort are a massive seventy feet high. The fort stretches for almost 2.5 kilometers. It has four gates (one on each side). Agra Fort is a historical fort, which remained the main residence of the Mughal emperors till 1638. Agra Fort was built in the year 1573 under the reign of Akbar. The fort is separated from its sister monument Taj Mahal by just 2.5 kilometers. Often described as the walled city, Agra Fort is a UNESCO World Heritage site. Today, the fort is a major tourist spot and

Dinesh A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 31 Beautiful & the most famous Fort: Agra Fort (built 1573) Agra Fort (built 1573) is a historical fort in the city of Agra in India and a very beautiful fort. It was the main residence of the emperors of the Mughal Dynasty for 200 years. It was the power center of Indian subcontinent. One must visit here as it's beyond description. The Agra Fort won the Aga Khan Award for Architecture in 2004. India Post issued a stamp to commemorate this event. This is the first world heritage site of India.

A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 32 இந் திரா உயிடம் பம் ெசயிடம் பம் திக்றள் : "உயிடம் ைப ஓம் பி உத் தமராய் ஆகாமல் ெசயிடம் பா ல் எ ன் ன பயன் " உயிடம் ப... மனிதக் மா த் திரம் உடம் ப (ேதகம் ) நா ன் ெக ன ஆ ன் ேறார் க ண் டனர் . எ ம் ப, நரம் ப, ச ைத, இர த் தம் ஆகியைவக ளா லா ன உடம் பட ன் வாழ் வ எ ல் ேலா க்ம் ெதரியம் . இ ைறயைடய அழியம் தன் ைமயதாய் இப் பதா ல் இதைன திவள்வர் ெசயிடம் ப எ ன் றார் . ஆ வியினா ல் , அக் க ளின் ேகார் ைவயா க இக்ம் அழியா த உட ைல உயிடம் ப எ ன் றார் . அ ேவ உயிரின் இப் பிடம் . உயிர் ேவ, உயிடம் ப ேவ. கன த்ப் ெபத்க் கா ம் பயா க இப் ப ெசயிடம் ப. கா ண யா தப ட் பமா க இப் ப உயிடம் ப. இவ் விர ண் ைடயம் கா த் ேதாம் பதல் நம் கட ைமயா ம் . இவ் விர ண்ம் இைணந் இயங்வைத வாழ் வ எ ன் கிேறாம் . ெசயிடம் ைப விட் உயிடம் ப பிரியம் ேபா மரணம் சம் பவிக் கிற. உணர் வ, நிைன வ, அறிவ ஆகியைவ உயிடம் பில் நிைல த் திக் கின் றன. அைவ அழிவதில் ைல. உயிடம் ப ன் இதழ் க ைள க் ெகா ண் ட மலைரப் ேபா ன் ற. அம்ன் ைறயம் அகரம் , அவ் வ, எத் எ ன் றார் திவள்வர் . உயிடம் ப இன் ன ெதன த் ெதரியா தவர் அைதக் கா த் ேதாம் ப யா . ெசயிடம் பின் வசதிக் கா க வம் இன் பத் திற் கா க வேம எ ல் ேலா ம் ெசயலா ற் றி, உயிடம் ைபப் பறக் க ணித் விகின் றனர் .

ெசயிடம் பின் வசதிக் கா க வஞ் சம் , ெபாய் , கள வ, , காமம் , ேகாபம் , ேலாபம் , ேமா கம் , பா வம் , ேரா தம் , ஆணவம் , ஆடம் பரம் , ஆதிக் கம் ஆகிய தீ ய ெசயல் க ைள ச் ெசய் கிறார் க ள் . அதனா ல் தா ன் உட ைல விட் உயிர் பிரிந் மரணம் சம் பவிக் கிற. இதைன த் தற் ெகா ைல என வம் றலாம் . ஒவன் நஞ் அந் தி சா வைதத் தற் ெகா ைல எ ன் கிேறாம் . தீ ய ெசயல் க ளா ல் உயிடம் ைபப் பிரிவம் தற் ெகா ைலேய. உயிடம் ைப ஓம் பிச் சா கா திக் க யமா? யம் . நீ தி ல் க ள் யா வம் அதற் கா ன வழிைய வத்ள் ளன. திக்றள் வம் அைதேய ேபா திக் கிற. "உயிடம் பின் நீ க் கி யா ெர ன் ப ெசயிடம் பின் ெசல் லா த் தீ வாழ் க் ைக யவர் " ெசயிடம் பின் ெச ல் லா த் தீ வாழ் க் ைக யவர் = பிணியட லின் வசதிக் கா க தகா த தீ ச் ெசயலா ற்பவர் A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 33 உயிடம் பம் ெசயிடம் பம் திக்றள் : இந் திரா

உயிடம் பின் நீ க் கி யா ெர ன் ப = ஜீ வேதகத் ைத இழக்ம் ப தற் ெகா ைல ெசய் ெகா ண் டவரா ம் . உயிடம் ைபக் கா த்க் ெகா ள் ள தற் க ண் ெசய் ய ேவண்ய ெபரிேயா ைர த் ைணயா க, வா க, ெதய் வமா கக் ெகா ள் ள ேவண்ம் . (ெபரிேயா ைர த் ைண ேகாட ல் ) "உற் றேநாய் நீ க் கி உறா ைம ற் கா க்ம் ெபற் றியார் ப் ேபணிக் ெகா ள ல் " பிறவிப் பிணிைய நீ க் கி ம ீ ண்ம் அந் ேநாய் அகா தப நம் ைமக் கா க்ம் ெதய் வீ க அள் வல் லபங் ெகா ண் ட ெபரிேயா ைர த் ெதய் வமா கக் ெகா ண் வழிபட ேவண்ம் . A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 34 உயிடம் பம் ெசயிடம் பம் திக்றள் : இந் திரா

ேகா வில் அைமப் ப: ெநாய் யல் ஆற் றின் வடபதியில் அைமந் த ேமற் ேநா க் கிய தலம் திக ன் ண். ேமற் திைச ேநா க் கியவா அைமந்ள் ள இந் த ேகா விலில் மற் ற ேகா வில் க ைளப் ேபா ல ைழவ ேகாபரம் இல் ைல. ேகாயிக் ெவளிேய ெகாங் நாட்த் தலங் கக் ேக உரித் தா ன க ங் க ல் தீ பஸ் தம் பம் உ ள் ள . மார் 1 ஏ க் கர் பரப் பள வில் நா ன் பறம் உயர் ந் த மதில் வர் க ைள உ ைடயதாய் 2 பிரா காரங் கட ன் இந் தக் ேகா வில் அைமந் திக் கிற. ேகா விலின் லவரா ன திகநா தர் சிவலிங் க பத் தில் மார் 2 1/2 அ உயரம் உ ள் ள தா க தரிசனம் தகிறார் . ேமற்ப் பார் த் லவர் சந் நிதி உ ள் ள . க வைறயின் பின் பறச் வரில் யா ைன ஒன் ம் பிக் ைகயா ல் சிவலிங் கத் ைதத் க் கிப் பித் திப் பைத அழகிய பைடப் பச் சிற் பமா க வத்ள் ளனர் . க வைற விமா ன த் தில் அழகிய ைதச் சிற் பங் க ள் உ ள் ளன. உட் பிரா கார த் தில் நிதி விநாயகர் , 63 நாயன் மார் க ள் , ச ண்கர் , ர் க் ைக, ைபரவர் , ச னீ ஸ் வரர் , நவகிரகங் க ள் சந் நதிக ள் உ ள் ளன. லவர் சந் நிதியின் வல பக் கம் ெதற்ப் பார் த் த நிைலயில் ஆ கங் கட ன் கா ணப் பம் ச ண்கர் சந் நிதி உ ள் ள . 5 அ உயரம் உ ள் ள இந் த சிற் பம் ன் பக் கம் 5 கங் கம் , பின் பக் கம் ஒ க ம் உ ைடயதா க அைமந்ள் ள . லவர் சந் நிதியின் இடபறம் ேமற்ப் பார் த் த நிைலயில் அம் பா ள் யங் ண்ைல வல் லியம் ைமயின் சந் நிதி அைமந்ள் ள . இைறவியின் இப் ெபயைர ந் தரர் தன பதிகத் தின் 5 பாட லில் றிப் பிட்ள் ளார் . ேகா விக் உ ள் ேள பிர கார த் தில் ப் பிரமணிய தீ ர் த் தம் , ேகா விக் ெவளிேய பிரம் ம தீ ர் த் தம் , ஞா ன தீ ர் த் தம் இக் கிற. சித் த பிர ைம பித் தவர் க ைள இந் த் ச் சிவஸ் தல த் திற் அைழத் வந் தங் கியிக் கச் ெசய் அன் றாடம் ன் தீ ர் த் தங் க ளிம் நீ ராடச் ெசய் வாமிைய வழிபட்வர அவர் கைடய சித் த பிர ைம நீ ங்ம் எ ன் ப பக் தர் க ளின் நம் பிக் ைக. தல பரா ணம் : பரா ணங் க ளின் ப கப் ெபமா ன் அர க் க ன் ரபத் மைன க் ெகா ன் றதா ல் ஏ ற் பட் ட பிரம் மஹத் தி ேதா ஷத் ைதப் ேபா க் கிெகா ள்ம் ெபா ட் இந் த சிவஸ் தல த் திற் வந் சிவலிங் கத் ைத நிவி அதற் ைஜ ெசய் தார் எ ன் ப ஐதீ கம் . ேசரமா ன் ெபமா ன் நாயனாரிடம் ெபற் ற பரிப் ெபா ள் கட ன் திம் பி வந் ெகா ண்ந் த ந் தரர் திக ண் அேக வம் ேபா சிவெபமா ன் தன தகணங் க ைள வழிப் பறி திடர் க ள் A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 35 இந் திரா ெகாங் நாட்த் தலம் ஆ ன் ம ீ கம் :

ேவடத் தில் அப் பி ந் தரரின் பரிப் ெபா ள் க ைள ெகா ள் ைளயத் வர ச் ெசய் தார் . கவைல அைடந் த ந் தரர் திக ண் ெச ன் இைறவன் ேமல் பதிகம் பா ைறயிட் டார் . வழிப் பறித் திடர் க ள் இக்ம் இந் த ஊரில் அந் த பயத் திலிந் பக் தர் க ைள க் காப் பா ற் றாமல் நீ யம் அம் பிைகயம் எதற் கா க இங் இக் கிறீ ர் க ள் எ ன் தன ேதவாரப் பதிகத் தின் ஒவ் ெவா பாட லின் விம் "எ த்க் இங் இந் தீ ர் எம் பிரா னீ ேர" எ ன் நிந் திப் பைதப் ேபா லப் பாயவட ன் வாமி அ த் தைன ெபா ள் க ைளயம் த கணங் க ள் லம் ந் தரரிடம் திம் ப ேச ம் ப ெசய் தார் . இதற்ச் சா ன் ம் வைகயில் இக் ேகா விலில் உ ள் ள மண் டபத் தில் வில் ைகயில் ஏந் தியப ேவட்வன் ேகா ல த் தில் நிற்ம் சிவெபமா ன் சிற் பம் , இதற் எ திரில் ந் தரர் கவைலயட ம் மகிழ் ச் சியட ம் இக்ம் இ சிற் பங் க ள் கா ணப் பகின் றன. பரிப் ெபா ள் க ைள பறி ெகாத் த நிைல ஒன், பறி ெகாத் த ெபா ள் க ைள ம ீ ண்ம் ெபற் ற நிைல மற் ெறா ன் ஆக இந் த இநிைல க ைள க் காட்ம் வைகயில் இப் பேத ந் தரரின் இந் த இர ண் சிற் பங் க ள் . இழந் த ெபா ைள ம ீ ண்ம் ெபற் றிட, பரிகார த் தலமா க திக ன் ண் விளங்கிற. இத் தல த் விநாயகர் ப் பி விநாயகர் எ ன் ற ெபயரில் இங் காட் சி தகிறார் . ந் தரரின் பரிப் ெபா ள் க ள் சிவெபமா னா ல் ெகா ள் ைளயக் கப் பட் ட பிற, விநாயகர் ந் தர ைர க் ப் பிட் ெபா ள் இக்ம் இடத் ைதக் காட் அளியதா ல் அவர் ப் பி விநாயகர் எ ன் ற ெபயர் ெபற் றார் . திகநா தவாமி ஆலயத் தின் பின் பறம் இவ் வா லயத் தின் மிக அேக மா தவேன ஸ் வரர் ேகா வில் எ ன் ற ஒ ேகா விம் உ ள் ள . இவ் வா லயத் தின் கப் ப மண் டபத் தின் ேமற்ைரயில் ெபரிய நந் திெயம் ெபமா ன் சிற் பம் உ ள் ள . இக் ேகா விலின் வடேமற் ைலயில் ேக பக வா க் தனி ச ன் ன தி அைமந்ள் ள . இத் தல த் தில் ேக பக வா ன் இைறவைன ஜித் ததா க தல வர லா கிற. எனேவ இவ் வா லயம் ேக ேதா ஷத் தா ல் பா திக் கப் பட் டவர் கக் ஓர் அரிய பரிகார த் தலமா க ளங்கிற. ந் தரர் இத் தல த் இைறவன் ேமல் பாயளியள் ள பதிகம் 7-ம் திைறயில் இடம் ெபற்ள் ள . திடர் க ள் ெகா ள் ைளயத் த ெபா ள் க ைள திப் பித் தம் ப இைறவனிடம் பா ைறயிட் ட பதிகம் இவா ம் . A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 36 ெகாங் நாட்த் தலம் ஆ ன் ம ீ கம் : இந் திரா

A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 37

Owned, Published & Printed by INDIRA SRIVATSA, Printed at SRI AATHI LAKSHMI GRAPHICS, 14/33, Sivan Koil Cross Street, Kodambakkam, Chennai - 600024 & Published from E 002, Premier Grihalakshmi Apartments, Elango Nagar South, Virugambakkam, Chennai - 600092. EDITOR: INDIRA SRIVATSA A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 38

-> உங ் கைடய பைடப ் பகைள அப ் பேவண ் ய மன ் னஞ் சல ் கவரி: [email protected] A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 39

A TO Z INDIA ● JANUARY 2023 ● PAGE 40 A TO Z INDIA ENGLISH & TAMIL MONTHLY MAGAZINE PUBLISHED ON THE FIRST WEEK OF EVERY MONTH REG. WITH REGISTRAR OF NEWSPAPERS FOR INDIA UNDER NUMBER TNBIL/2017/75531 R. DIS NO. 757/2017 ROC NUMBER L-105291/2021