60 เงิน: อดีต ปัจจุบัน และอนาคต กังวลนี �ไดี� ซึ �งย�ําให�เห ็นถึึงความสําค ัญขีองเง ินติร์าในฐานะหน ่วยว ัดีทางบััญช ี ที�ทําให�สินทร์ัพิย์ทางการ์เงินอื�นสามาร์ถึเปั็นสื�อกลางเพิื�อชําร์ะไดี� ดี�วยเหติ ุนี � หล ักทร์ ัพิย์ก็สามาร์ถึทําหน�าที �คล�ายเง ินไดี�เช ่นก ันแม�อาจ มีคุณิสมบััติิไม ่คร์บัถึ�วน เช ่น อาจไม ่สามาร์ถึร์ ักษาความเปั ็นส ่วนติ ัวไดี�เหม ือน ธนบััติร์ หร์ือไม่สามาร์ถึยืนยันการ์ชําร์ะขีึ�นไดี�ทันทีเนื�องจากก ร์ะบัวนการ์ขีอง นายทะเบัียน แติ่หากสามาร์ถึยอมร์ับัความไม่สะดีวกเหล่านี�ไดี� ก็สามาร์ถึใช� ชําร์ะไดี�เช ่นก ัน ทําให�สามาร์ถึพิิจาร์ณิ าเปั ็นเง ินใน (inside money) ที �ออกโดีย ภาคเอกชน (privately-issued money) ปัร์ะเภทห นึ �งไดี� และ ดี� วยห ลักกา ร์ เดีียว กันนี � ภาคค ร์ัวเ ร์ือนเอง ก็สามา ร์ถึ สร์� างเ งินในไ ดี�ดี� วยกา ร์ออกห นี �สิน การ์เงินร์ะหว่างกันโดียติร์ง (peer-to-peer financial liability) แติ่เนื�องจาก เงินใน ขีองภาคค ร์ัวเ ร์ือนอาจจะไ ม่ไดี�ม ีความเ ปั็นมา ติร์ ฐาน ไม ่ไดี� เปัลี �ยน มือ ไดี�โดียง่ายเพิร์าะอาจไม่มีติลาดีร์อง มีการ์จํากัดีการ์สั�งจ่าย และมีการ์ร์ะบัุติัว ติน จึงทําให�คุณิสมบััติิในการ์เปั็นเงินไม่ส้งเท่าเงินในขีองภาคร์ัฐ โดียเฉพิาะ ธนบััติร์และเหร์ียญกษาปัณิ์ กล ่ องท ่� 3 เ งินท ่� ออกโดียีภาคเอกชนและ Free Banking ศติ วรรษที่ ้ � 17 เป ็ น ยุ้ คิที่ ้ � รุ่ งเรืองขี องฮอล่ แล่ นด ์ (ชื �อเก ่ า ขีองเนเธอร ์แ ล่น ด์ ) ระบบเศรษฐ กิ จัแล่ะการเ งิ น ขีองฮอล่ แล่นด์ เ ป็ น ติ้ นแบบ ขีอง ร้ ปแบบการ ที่ําาธ ุร กิ จัมากมาย้ ใน ยุ้ คิป ั จัจั ุ บั น ไ ม่ ว่ าจัะเ ป็ นการ ขีาย้หุ้ นสา มั ญในบ ริษั ที่จั ํา าก ั ด ขีอง Dutch East India Company ที่้ � ก่ อ ติั � งใน ปี 1602 ไป จันถึ งการ ก่ อ ติั � ง Amsterdam Stock Exchange ใน ปี เ ด้ ย้ วกั นเ พิ่ื �อที่ํา าให้ หุ้ นสาม ั ญสามารถเปล่้� ย้นม ื อได ้ ง่าย้ ถ ื อเป ็ นติล่ าดหล่ ั กที่ร ัพิ่ย้ ์ แห ่ งแรกขี องโล่ก ในช ่ วงที่ ้ � เม ื องอ ั มสเติอร ์ดั มก ํา าล่ ั งถ ื อก ํา าเน ิ ดขีึ � นในฐานะศ้ นย้ ์ กล่ างที่ างการคิ ้ าก ็ ได ้ ประสบป ั ญหาที่ ้ � ศ้ นย้ ์ กล่ างที่ั � งหล่ าย้ม ั กเจัอ คิ ื อม้ เงิ นสก ุ ล่ติ ่ างๆ ที่ ้ � หล่ั � งไหล่จั ากที่ั � วสารที่ ิ ศมารวม กั นอย้้่ ในเม ื อง เนื � องจั ากย้ ุ คินั � นใช ้ โล่หะม้ คิ ่ าแที่นเ งิ นก ็ ที่ํา าให ้ ม้ เหร้ย้ญกษาปณ ์ ติ่ างชาติิ มากมาย้ แม ้ กระที่ั � งภาย้ในประเที่ศม้ ย้ ั งโรงกษาปณ ์ ขีองร ัฐอ้ ก 14 แห ่ งแล่ะขี องเอกชนอ้ ก 40 แห ่ ง ที่้ � ติ่ างก ็ กษาปณ ์ เหร้ย้ญขี องตินออกมา 15 ที่ ํา าให ้ ม้ ที่ั � งเ งิ นขี องร ัฐแล่ะเอกชนในแล่ะติ ่ างประเที่ศ ปะปนก ั นไปหมด บ้ างก ็ ม้ ขีนาดแติกติ ่ างก ั น คิุ ณภา พิ่แติกติ ่ างก ั น บางเหร้ย้ญก ็ โดนด ้ อย้คิ ่ า (debase) เมื � อเปร้ย้บเที่้ ย้บก ั บม้ ล่คิ ่ าหน ้ าเหร้ย้ญด ้ วย้ว ิ ธ้ติ ่ างๆ นาๆ (เช ่ น การเล่ ็ มเหร้ย้ญ หร ือผู้สมโล่หะอื � นเขี ้ าไป) เหร้ย้ญที่ ้ � ไม ่ ได ้ รับคิวามน ิ ย้มถ้ กร ับช ําาระในราคิ าที่ ้ � ติํา � ากว ่ าม้ ล่คิ ่ าโล่หะ ซึ่ึ � งอาจัส้ งถ ึ ง 10% ในขีณะที่ ้ � เหร้ย้ญคิ ุ ณภา พิ่ด้ ถ้ กก ั กติ ุ นจันในระบบเหล่ ื อแติ ่ เ งิ นคิ ุ ณภา พิ่ติ ํา � า ติาม Gresham’s law จันเ งิ นไม ่ เพิ่้ย้ง พิ่อในระบบ 15 The Tontine Coffee-House, “How the Bank of Amsterdam changed money”, 7 December 2020.