32 เงิน: อดีต ปัจจุบัน และอนาคต แติ ่อย ่างไร์ก ็ติาม การ์ติร์ ึงอ ัติร์าแลกเปัลี �ยนเหร์ ียญกษาปัณิ ์ที � ทําดี�วยทองคําและเง ินไว�ทําให�ร์าคาร์ะหว ่างทองคําและเง ินถึ้กติร์ ึงไว�ดี�วย หากปัร์ะชาชน มีความติ�องการ์วัสดีุที�เปั็นทองคํามากก ว่าเงิน เหร์ียญกษาปัณิ์ ม้ลค ่าเท ่าๆ กันที �ทําดี�วยทองคําก ็จะเปั ็นที �ติ�องการ์มากก ว่าเหร์ ียญกษาปัณิ ์เง ิน กา ร์ขี ายเห ร์ียญกษา ปัณิ ์ที �ทํา ดี� วยทองคําอาจ มีร์าคามากก ว่าม้ ลค่าที �ติร์ าไ ว� ทําให�ปัร์ะชาชนอยากสะสมเหร์ ียญกษาปัณิ ์ทองคําแติ ่ใช�จ ่ายดี�วยเหร์ ียญ กษาปัณิ์เงิน ทําให�เหร์ียญเงินกลายเปั็น bad money (ที�ไม่อยากเก็บัเลยถึ้ก นํามาใช�) ในขีณิะที�เหร์ียญทองกลายเปั็น good money (ดีีจนอยากสะสมไว� เพิร์าะร์าคาส้งก ว่าม้ลค ่าที �ติร์าไว�และอาจส้งขีึ �นไดี�เร์ื �อยๆ หากเปั ็นที �ติ�องการ์ และทองคําย ังเปั ็นวัสดี ุที �สามาร์ถึนํามาแสดีงสถึ านะทางส ังคมไดี�ดีีก ว่าเง ินดี�วย) ทําให�ปัร์ ิมาณิเหร์ ียญกษาปัณิ ์ที �หม ุนเว ียนในร์ะบับัเหล ือแติ ่ bad money ปัร์ากฏการ์ณิ์นี�เปั็นที�มีขีอง Gresham’s law ที�กล่าว ว่า “bad money drives out good” โดีย bad money ไม่ไดี�หมายถึึงเหร์ียญกษาปัณิ์เงินเปัร์ียบัเทียบั กับัทองคํา แติ ่ร์วมถึึงเหร์ ียญกษาปัณิ ์ที �ถึ้กเล ็มจนม้ลค ่าโลหะติ�ําก ว่าที �ติร์าไว� ดี� วยเ ช่นกัน ซึ �งแสดีงให�เห ็นว่าแม�ม้ลค ่าขีองเง ินจะถึ้กติร์าไว�ติามกติิกาส ังคม แติ่ ร์าคา ซื�อ ขีาย ขีองเงินก็สามาร์ถึแติกติ่างจากม้ลค่านั�นไดี�เสมอ การ์ผู้ล ิติเง ินที �มีติ�นท ุนการ์ผู้ล ิติติ�ําก ว่าม้ลค ่าที �ติร์าไว�ทําให�เก ิดี “กําไร์” จากการ์ผู้ล ิติเง ินไดี� ซึ �งกําไร์นี �เร์ ียกว่า seigniorage มีร์ากศ ัพิท์ จากภาษา ฝืร์ั �งเศส ว่า seigneuriage ห ร์ือสิทธิ �ขีองผู้้�เ ปั็นนาย (seigneur) ที�สามาร์ถึผู้ลิติเงินไดี� ในยุคที�ใช�โลหะมีค่าและเหร์ียญกษาปัณิ์ seigniorage คือการ์นําโลหะอื�นมาเจือปัน (เช่น ทองคําผู้สมทองแดีง) ทําให�ติ�นทุนในการ์ กษาปัณิ์เหร์ียญติ�ําก ว่าม้ลค่าหน�าเหร์ียญที�บัังคับัใช�ติามกฏหมาย (ถึือ ว่าเปั็น debasement อีกวิธีหนึ �งที �เก ิดีขีึ �นโดียผู้้�ม ีสิทธิ �กษาปัณิ ์เหร์ ียญ) ทําให�เก ิดีกําไร์ จากการ์กษาปัณิ์ขีึ�น ในบัร์ิบัทขีองธนบััติร์ คําว่า seigniorage ในหม้่นักเศร์ษฐศาสติร์์ มีสองนิยาม คือ (1) opportunity cost seigniorage หมายถึึงผู้ลติอบัแทน ที �เง ินสามาร์ถึสร์�างไดี�ลบัดี�วยติ�นท ุนขีองการ์ผู้ล ิติเง ิน จึงเปั ็นค ่าเส ียโอกาส ขีองผู้้�เ ลือก ที �จะ ถึือเ งินแทนกา ร์นําไ ปัลง ทุน ปัร์ ะโยช น์ขีองแนว คิดีนี �คือ