Mobing u Crnoj Gori 5. AKTERI MOBINGA Istraživanja ukazuju da svaki pojedinac može postati žrtva mobinga tokom radnog vijeka, kao i da postoje ustaljene karakteristike po kojima se mogu prepoznati akteri mobinga. Akteri su mober ili zlostavljač, žrtva i grupa za podršku. U ulozi mobera se, zavisno od vrste mobinga mogu naći poslodavac, kod vertikalnog mobinga, ili zaposleni – najčešće kod horizontalnog mobinga. Pritom se u ovim ulogama može javiti jedno ili više lica, a naglašeno je važna uloga grupe za podršku. 5.1 Mober Mober ili zlostavljač na radnom mjestu je najčešće nadređeni s autokratskim tendencijama, koji zloupotrebljava položaj, pripisuje sebi tuđe ideje i postignuća, žrtvu učestalo diskriminiše, omalovažava, degradira, nanosi joj nepravdu, itd. Psiholozi tvrde da su moberi osobe sa poremećajem ličnosti i osjećajem 18 inferiornosti. Po pravilu, to su moćne, manje sposobne osobe, s izraženim nedostatkom empatije prema drugima. Njima se lako pridružuju slabe ličnosti u strahu da ne postanu žrtve mobinga, identifikuju se sa agresorom, staju na njegovu stranu očekujući ličnu korist. Moberi, aktivnostima mobinga prikrivaju nemoć u nekoj drugoj sferi života, najčešće privatnoj, formirajući oko sebe grupu u kojoj dokazuju svoju moć i važnost na račun žrtve, uvjeravajući ostale da je odabrana žrtva štetna za radnu sredinu i da je se treba riješiti. Na taj način moberi osiguravaju dominantnu poziciju ili odstranjuju zaposlenog koji im potencijalno stoji na putu uspjeha. Nerijetko to čine iz ličnog straha da neće biti dovoljno cijenjeni u okruženju žrtve ili da će sami postati žrtve. U ulozi mobera se mogu naći: 9 nadređeni koji u cilju eliminacije zlostavlja pojedinca ili grupu zaposlenih; 9 nadređeni koji zbog osjećaja ugroženosti, ljubomore, zavisti ili želje za vlašću i dominacijom maltretira pojedinca ili grupu zaposlenih; 9 grupa radnika koja maltretira svog nadređenog radi opšteg nezadovoljstva; 9 zaposleni koji maltretira kolegu na istom nivou u hijerarhiji zbog osjećaja ugroženosti, ljubomore, zavisti ili želje za vlašću i dominiranjem; 18 Yatsyna, O. (2021). Mobbing Syndrome as a Personality Disorder: The Consequences of Complicated Socialisation in the Symptoms of Occupational Destruction 14