เงิน: อดีต ปัจจุบัน และอนาคต 32 แติ่อย่างไร์ก็ติาม การ์ติร์้งอ้ติร์าแล่กเปล่�ยนเหี ร์ียญ่กษาปณิ์ที� ทำด�วยทองคำแล่ะเงินไว�ทำให�ร์าคาร์ะหว่างทองคำแล่ะเงินถ้้กติร์้งไว�ด�วย หากปร์ะชาชนมีความติ�องการ์ว้สดุที�เป็นทองคำมากกว่าเงิน เหร์ียญ่กษาปณิ์ ม้ล่ค่าเท่าๆ กน้ ที�ทำดวยทองคำ� ก็จะเป็นทติี� องก� าร์มากกว่าเหร์ียญ่กษาปณิ์เงิน การ์ขีายเหร์ียญ่กษาปณิ์ที�ทำด�วยทองคำอาจมีร์าคามากกว่าม้ล่ค่าที�ติร์าไว� ทำให�ปร์ะชาชนอยากสะสมเหร์ียญ่กษาปณิ์ทองคำแติ่ใช�จ่ายด�วยเหร์ียญ่ กษาปณิ์เงิน ทำให�เหร์ียญ่เงินกล่ายเป็น bad money (ที�ไม่อยากเก็บเล่ยถ้้ก นำมาใช�) ในขีณิะที�เหร์ียญ่ทองกล่ายเป็น good money (ดีจนอยากสะสมไว� เพิร์าะร์าคาส้งกว่าม้ล่ค่าที�ติร์าไว�แล่ะอาจส้งขี้�นได�เร์ื�อยๆ หากเป็นที�ติ�องการ์ แล่ะทองคำยงเ้ ป็นวส้ ดทุ ี�สามาร์ถ้นำมาแสดงสถ้านะทางสงคมไ้ ด�ดีกว่าเงินดวย)� ทำให�ปร์ิมาณิเหร์ียญ่กษาปณิ์ที�หมุนเวียนในร์ะบบเหล่ือแติ่ bad money ปร์ากฏการ์ณิ์นี�เป็นที�มีขีอง Gresham’s law ที�กล่่าวว่า “bad money drives out good” โดย bad money ไม่ได�หมายถ้้งเหร์ียญ่กษาปณิ์เงินเปร์ียบเทียบ ก้บทองคำ แติ่ร์วมถ้้งเหร์ียญ่กษาปณิ์ที�ถ้้กเล่็มจนม้ล่ค่าโล่หะติ�ำกว่าที�ติร์าไว� ด�วยเช่นก้น ซ้�งแสดงใหเ� ห็นว่าแม�ม้ล่ค่าขีองเงินจะถ้ก้ ติร์าไว�ติามกติิกาสงคม้ แติร์่ าคาซือ� ขีายขีองเงินก็สามาร์ถ้แติกติ่างจากม้ล่ค่าน้�นได�เสมอ การ์ผู้ล่ิติเงินที�มีติ�นทุนการ์ผู้ล่ิติติ�ำกว่าม้ล่ค่าที�ติร์าไว�ทำให�เกิด “กำไร์” จากการ์ผู้ล่ิติเงินได� ซ้�งกำไร์นี�เร์ียกว่า seigniorage มีร์ากศ้พิท์ จากภาษาฝร์้�งเศสว่า seigneuriage หร์ือสิทธ�ิขีองผู้้�เป็นนาย (seigneur) ที�สามาร์ถ้ผู้ล่ิติเงินได� ในยุคที�ใช�โล่หะมีค่าแล่ะเหร์ียญ่กษาปณิ์ seigniorage คือการ์นำโล่หะอื�นมาเจือปน (เช่น ทองคำผู้สมทองแดง) ทำให�ติ�นทุนในการ์ กษาปณิ์เหร์ียญ่ติ�ำกว่าม้ล่ค่าหน�าเหร์ียญ่ที�บ้งค้บใช�ติามกฎหมาย (ถ้ือว่าเป็น debasement อีกวธิ ีหน้�งที�เกิดขี้�นโดยผู้ม้� สี ิทธ�กษาปิ ณิ์เหร์ียญ่) ทำใหเ� กิดกำไร์ จากการ์กษาปณิ์ขี้�น ในบร์ิบทขีองธนบ้ติร์ คำว่า seigniorage ในหม้่น้กเศร์ษฐศาสติร์์ มีสองนิยาม คือ (1) opportunity cost seigniorage หมายถ้้งผู้ล่ติอบแทน ที�เงินสามาร์ถ้สร์�างได�ล่บด�วยติ�นทุนขีองการ์ผู้ล่ิติเงิน จ้งเป็นค่าเสียโอกาส ขีองผู้้�เล่ือกที�จะถ้ือเงินแทนการ์นำไปล่งทุน ปร์ะโยชน์ขีองแนวคิดนี�คือ