e l m a r c o definicje, zasady 004 Oświe tle nie jest nie odłącz nym ele men tem śro do wi ska w którym ży je my, pra cu je my, od po czy wa my. Od ja ko ści oświe tle nia za le ży bez pie czeń stwo i efek tyw ność pra cy, rów nież od prę że nie i do bre sa mo po czu cie. Ja kość świa tła mu si uwzglę dniać rów no cze śc nie trzy aspek ty: p o t r z e b y c z ł o w i e k a , w a r u n k i e k o n o m i c z n e , s t a n d a r d y a r c h i t e k t o n i c z n e . Speł nie nie wszy st kich za sad do bre go oświe tle nia jest trud ne, ale na le ży dą żyć do speł nie nia jak naj więk szej ilo ści wa run ków. Aby przy bli żyć zna cze nie po ru sza nych czyn ni ków przed sta wio ne zo sta ły skróco ne de fi ni cje naj waż niej szych pa ra me trów świe tl nych. P O T R Z E B Y C Z Ł O W I E K A widzialność zdrowie komfort umożliwienie działania E K O N O M I A koszt inwestycji koszt eksploatacji żywotność energochłonność wpływ na środowisko A R C H I T E K T U R A forma kompozycja styl spełnienie standardów Równomierny rozkład luminancji Ograniczenie olśnienia bezpośredniego i odbiciowego Właściwe oddawanie barw Właściwa cienistość we wnętrzu Właściwa barwa światła i odpowiednie oddawanie barw Właściwe ukierunkowanie światła Oświetlenie bezpieczne Estetyka i harmonia wkomponowania w otoczenie Oświetlenie energooszczędne Wymagany poziom natężenia oświetlenia na płaszczyznach roboczych J A K O Ś Ć O Ś W I E T L E N I A Z A S A D Y D O B R E G O O Ś W I E T L E N I A S t r u m i e ń ś w i e t l n y ∅ (Lm) jest cał ko wi tą ilo ścią świa tła wy sy ła ną ze źródła świa tła. Ś w i a t ł o ś ć I (cd) okre śla ilość świa tła wy sła ną w kon kret nym kie run ku. Jest to gę stość ką to wa stru mie nia świe tl ne go. Przy po mo cy świa tło ści two rzy się krzy we roz sy łu świa tła dla opra wy. N a t ę ż e n i e o ś w i e t l e n i a E (lx) jest to ilość świa tła, która wy sła na z opra wy do cie ra do po wierzch ni oświe tla nej. L u m i n a n c j ą L (cd/m 2 ) na zy wa my to świa tło, które odbi je się od po wierzch ni i do trze do oka ob ser wa to ra. (Lu mi nan cje po sia da wszy st ko to co wi dzi my). Rów nież źródło świa tła ma swo ją lu mi nan cję gdyż świa tło jest wy sy ła ne za wsze z okre ślo nej po wierzch ni cza sa mi bar dzo ma łej, wów czas jest to lu mi nan cja o du żej war to ści, która ra zi w oczy. Jest to tzw. zja wi sko o l ś n i e n i a . K r z y w a ś w i a t ł o ś c i jest to po wierzch nia utwo rzo na przez zbiór punk tów bę dą cych za koń cze nia mi we kto rów świa tło ści „za cze pio nych w środ ku opra wy”. „Dłu gość we kto ra” – war tość świa tło ści. Po ło że nie we kto ra w prze strze ni od po wia da kie run ko wi, w którym da na świa tłość wy stę pu je. In a czej jest to krzy wa we współ rzęd nych bie gu no wych lub pro sto kąt nych przed sta wia ją ca za leż ność świa tło ści od ką ta wy pro mie nio wa nia. W s k a ź n i k o d d a w a n i a b a r w ( R a ) jest mia rą okre śla ją cą wła ści wo ści od da wa nia barw w da - nym świe tle. Ma ksy mal na war tość wy no si 100 i przyj mu je się ją dla świa tła sło necz ne go (100–80 bar dzo do bry, 80–60 do bry, 60–40 do sta tecz ny). T e m p e r a t u r a b a r w o w a wy ra żo na w Kel wi nach K okre śla bar wę emi to wa ne go świa tła. Tem pe ra tu rę zim ne go świa tła dzien ne go przyj mu je się 6500 0 K, dla świe cy 1800 0 K, a dla ża rów ki 2700 0 K. K o n t r a s t K jest to róż ni ca w wy glą dzie dwóch czę ści po la wi dze nia oglą da nych jed no cze śnie je den po dru gim. Jest wy zna cza ny po przez róż ni cę lu mi nan cji od nie sio nej do lu mi nan cji [K=(L 2 -L 1 )/L 1 ], lub ja ko sto su nek lu mi nan cji [K=(L 2 /L 1 ]. Ist nie je kon trast lu mi nan cji i bar wy. R ó w n o m i e r n o ś ć n a t ę ż e n i a o ś w i e t l e n i a δ jest to sto su nek mi ni mal ne go na tę że nia oświe tle nia do śre dnie go na tę że nia oświe tle nia w roz pa try wa nym po lu. δ =E min /E śr nie kie dy δ =E min /E max R ó w n o m i e r n o ś ć l u m i n a n c j i δ jest to sto su nek mi ni mal nej lu mi nan cji do śre dniej po wierzch ni w roz pa try wa nym po lu. δ =L min /L śr nie kie dy δ =L min /L max Zastosowanie na zewnątrz Oddawanie barw Zastosowanie wewnątrz B A R D Z O D O B R Y 100–90 B A R D Z O D O B R Y B A R D Z O D O B R Y 80 D O B R Y D O B R Y 70–60 D O S T A T E C Z N Y D O S T A T E C Z N Y 40 N I E D O S T A T E C Z N Y G r u p y w y g l ą d u b a r w y W Y G L Ą D B A R W Y T E M P E R A T U R A B A R W O W A ciepły poniżej 3300 0 K pośredni (biały) od 3300 0 K do 5300 0 K zimny (dzienny) powyżej 5300 0 K D o b ó r właściwego oświetlenia spełniającego wszystkie wymagania zamierzonych efektów, energooszczędność, trwałość jest skomplikowanym zadaniem, które należy powierzyć profesjonalistom. Chcielibyśmy jednak w przystępny sposób zapoznać Państwa z podstawami wiedzy o oświetleniu i naszej ofercie abyśmy znaleźli „wspólny język” i mogli zaspokoić oczekiwania klientów. S t o ż e k ś w i e t l n y to wy kres bry ło wy, na którym za zna cza się war tość max i śred. na tę że nia oświe tle nia wy stę pu ją ce go na powierzch ni po zio mych prze kro jów róż nie odda lo nych od opra wy. W y k r e s b i e g u n o w y ilu stru je dys try bu cję na tę że nia oświe tle nia na pła szczy źnie po przecz nej (0 0 –180 0 ) i pła szczy źnie wzdłużnej (90 0 –270 0 ) wzglę dem po ło że nia źródła świa tła. s t r u m i e ń ś w i e t l n y w lumenach l u m i n a n c j a w kandelach na m 2 ś w i a t ł o ś ć w kandelach n a t ę ż e n i e o ś w i e t l e n i a w luksach D EFIN ICJE 00_wstep_Layout 1 2022-01-09 16:47 Page 4